MAFIKE MOJAONG OA KHETHO EA KOMITI EA BACHA BA ABC
Ka Moipone Makhemeng
La 23 Pherekhong 2024
Ke nako e phetheselang mokheng oa All Basotho Convention (ABC) kaha likhetho tsa komiti e kholo le ea bacha li tlil’o tšoaroa mafelo a Hlakola; tsa komiti ea bacha li tla ba ka la 24 – 25 Hlakola 2024, athe tsa komiti e kholo li tla latela ka la 30 – 31 Hlakola 2024. Komiti ena e khethoa kamora lilemo tse tharo.
Likhethong tsa komiti ea bacha, ke baikiti ba bararo mojaong oa ho tseka boemo ba bolula-setulo. Bao ke ba latelang: Keketso Sephohle, Pekeche Nketsi le Stephen Mafike. Hajoale molula-setulo oa komiti ea bacha ke monghali Tšoloane Maphasa.
Leihlo la Basotho le atametse e mong oa baikiti, Stephen Mafike, ho utloa seo eena a se tšoaretseng bacha ba Kobotata le Basotho. Mafike o tumme ka lebitso la Langoane lipolotiking ‘me o hlaha lebatooeng la Makhaleng.
Puisano ea moqolotsi oa Leihlo la Basotho, Moipone Makhemeng (MM) le moikiti Stephen Mafike (SM) e ea latela:
MM: Ke hobaneng ha u emetse likhetho tsa komiti ea bacha?
SM: Lebaka la ka ke hore motho o khothalletsoa ke batho hore a ikete. Ka mantsoe a mang, ho khahluoe lebatooa la heso la Makhaleng hore nka ba e mong oa bacha ba ka etellang ABC pele hore ke be molula-setulo oa komiti ea bacha. Mabatooa a mang a chaelletse taba ea ka monoana hore ke emele likhetho.
MM: Ke mabaka afe u ka reng batho ba khethe uena ho fapana le bao u qothisanang lehlokoa le bona?
SM: Mabaka a ka a mangata; le leng ke la hore motheo oa Kobotata, o re mocha ea khethoang ebe eo bacha ba ka mo tšepang ho ba etella-pele. Motho ea joalo o lokela ho tseba molao oa motheo oa lekhotla la rona. Molao oa motheo o supa hore ha u le mocha, ntlha ea pele ke ho sireletsa lekhotla le moetapele. Mesebetsi eo ke eo bacha ba heso ba e tsebang hore ke ile ka e etsa le nako eo ke neng ke se na thahasello ea ho iketa.
Ke ile ka etsa mosebetsi oa ho sireletsa lekhotla le moetapele ke le mocha ea neng a se na matla kapa boemo kahare ho lekhotla la heso.
Ana ke a mang a mabaka ao bacha ba heso ba mponeng ka ’ona. Kea kholoa le ho thusa bacha ba heso hore kaha morao tjena rea hlokomela hore ho na le tlhokahalo ea mosebetsi ka hara naha. Tšusumetso eo ke tlo e etsa ke hore bacha ba heso ba tsebe ho itšematlela e seng hore ebe ke bacha ba tla sheba ho hiroa feela le hore ba tla sebelisoa ke bo-ralipolotiki.
MM: Joalokaha u re le ntse le ea metseng le metsaneng, ebe ha le buisana le sechaba u utloa litaba-tabelo tsa sona e le lifeng?
SM: Litaba-tabelo tse kholo u tla hlokomela ‘m’e hore kamora hore re tsoe likhethong tse kholo, lekhotla la rona le khutlile likhethong le sa hapa leha e le lebatooa – re na le zero. Ka lebaka leo, re na le maparamente a khekhethane ho tloha ka moetapele oa rona.
Kobotata e na le litulo tse robeli (8). Ha u sheba Kobotata e tloha maemong ao e neng e na le litulo tse mashome a mahlano.
Taba eo ke e entseng hore ebe lekhotla lena le ntse le shejoa ka tsela ena ea hore na re ka tseba kholo ea lona na. Hohle mabatoeng moo re ntseng re tsamaea re botsoa hore na re tlo etsang le bao ke tsamaeang le bona ho bona hore lekhotla la rona le ea hola.
Ke se ke bontšitse makhabane ao bacha ba a hlokang ho moeta-pele oa bona. Taba e bohlokoa ke hore keta-pele e etse mekutu eohle ho holisa mokha. Sena se ka etsoa ka matšolo a sebelisoang ke bo-ralipolotiki ho holisa mekha.
MM: Ke liqholotso life tse bakileng hore ebe ABC e maemong ao e leng ho ‘ona hajoale? Ebe uena u tlo li fenya joang?
SM: Lekhotla la rona le bile le likarohano ka lebaka la lintoa tse ileng tsa ba teng kahara mokha. Haeba oa hopola ho na le khetho ea komiti e kholo e bileng le eona ea motlatsi oa moetapele. Haeba oa hopola re ile ra loana nako e telele ho tsekoa taba ea senotlolo.
Taba eo ke eona e ileng ea nthuta hore lipolotiking re tšoanela ho lumela hore moo bongata bo entseng qeto re lokela ho lumellana le qeto eo hobane le lipolotiki li lumellana le eona ho qoba likarohano.
Katamelo ea ka ho qoba likhohlano le hore Kobotata e hole, ke ho lumela feela hore re tsebe hore matla a lipolotiki a na le ntho eo ho thoeng ke phetisetsano. Re na le molao oa motheo o supang tsela.
‘Na ke tlo thophothetsa ho bacha ba Kobotata bophatlalatsing mona hore ntho eo ho thoeng ke liqeto, e lokela ho hlomphuoa.
MM: Haeba u ka hlola likhetho, na ho na le porojeke eo u ka lakatsang ho fumana u e fihletse ofising ea hau?
SM: Ho na le skeleton seo re tsamaeang le sona. Re litho tse supileng ‘me re entse qeto hore mabatooeng moo re ntseng re tsamaea, ha re batle re tlo ba le komiti eo re utloang eka re na le matla joale rea itsamaisa.
Re itse re hloka lebatooa ka leng le ntše mocha ea tlo le emela mabatoeng a 80. E le hore kaofela motho ha a bala re tla ba le litho tse 40.