BOHANYETSI, MATEKANE BA MATHELA SADC
Ka moqolotsi oa rona
La 27 Mphalane 2023
Baetapele ba mekha ea bohanyetsi ba ngolletse Mongoli oa Phethahatso oa SADC, mohlomphehi Elias Magosi ba mo tlalehela hore litsi tsa tšireletso tsa Lesotho li batla ho liha ‘muso ka likhoka. Har’a baeta-pele ba bohanyetsi ba tekenneng lengolo ke Mathibeli Mokhothu oa Democratic Congress, Nkaku Kabi oa All Basotho Convention le ba bang.
Lengolong le ngotsoeng ka la 23 Mphalane 2023, bohanyetsi bo hopotsa mongoli oa SADC hore kamora likhetho tsa ngoahola, mokha oa Revolution for Prosperity (RFP) o ile oa ba le bongata ‘me oa theha selekane sa puso le Alliance of Democrats hammoho le Movement for Economic Change.
“Leha ho le joalo Mohlomphehi, ho bile le maparamente a lelekoang ke mokha oa RFP ‘me a mang a furalletse mokha oo. Kahona puso e lahlehetsoe ke bongata paramenteng. Ha boemo bo le tjena, bohanyetsi bo ile ba hlahlela tšisinyo ea ho hloka tšepo ho ‘muso bo ipapisitse le temana ea 87 ea molao oa motheo hammoho le molaoana oa Ntlo ea Bakhethoa oa 110.” Bohanyetsi bo hlalosa lengolong.
Balli ba re ba ile ba makala haholo ka la 16 Mphalane 2023, ha tona-kholo e hlaha thelefishining ea naha e etsetsa maparamente a hlahletseng tšisinyo ea ho hloka tšepo litšoso tsa hore ba tle ke ba leke feela ba tla bona.
Ho feta mona, hona letsatsing leo bohanyetsi bo re baokameli ba litsi tsa tšireletso ka molomo oa mookameli oa Sepolesa, Holomo Molibeli ba ile ba etsa puo ba re ha ba na lumela hore tšisinyo ea ho hloka tšepo ho ‘muso e fetisoe ka paramenteng.
“Ba ile ba re ha ba na lumella tšisinyo ea ho hloka tšepo, ‘me ba re ntho e lokelang ho etsahala paramenteng ke mosebetsi oa ho phethela litlhopho-bocha feela.” Le rialo lengolo.
Ba tlalehela SADC hore monghali Molibeli o ne a tehetsoe hare ke molaoli oa sesole, Lieutenant General Mojalefa Letsoela le Hlooho ea Mautloela, Pheello Ralenkoane.
“Kutloisiso ea rona ke hore litsi tsa tšireletso ha li na kabelo litabeng tsa paramente ka ho e bolella hore e etseng e se ka etsang.” Ho makala bohanyetsi.
Ba re polelo ea baokameli ba tšireletso e ea makatsa hoba ba lokela ho hlompha paramente le molao oa motheo. Baetapele ba bohanyetsi ba re lipolelo tsa tona-kholo le baokameli ba tšireletso li latetsoe ke lithibella tsa mapolesa hekeng ea paramente. Ho feta mona ba re mapolesa a hlometseng a 30 a ile a qhautsa mokhethoa oa lebatooa la Motete, Teboho Mojapela a le tseleng e lebang paramenteng, ba mo boloka ntlo-kholo ea sepolesa lihora tse robong ho se qoso, ha a lokolloa.
Teboho Mojapela
Bohanyetsi bo tlaleha hape hore ka la 18 Mphalane 2023 mapolesa a tletseng tekesi a ile a likanyetsa ntlo ea moeta-pele oa Basotho National Party, Machesetsa Mofomobe eo e leng setho sa paramente ka khekhethane.
“Ka la 17 Mphalane 2023, baqolotsi ba litaba ba neng ba menngoe ke bohanyetsi ‘mokeng oa litaba mapatlelong a paramente ba ile ba haneloa ho kena hekeng ea paramente ke sepolesa. Re ile ra tlameha ho tšoarela ‘moka oo ka ntle ho paramente.” Le baleha joalo lengolo la bohanyetsi.
Ba meketsa hape hore ka la 21 Mphalane 2023, molaoli oa sesole o boetse a tsoela-pele ka litšoso tsa ho thibela phetisetsano ea matla nakong eo a neng a bua le masole a tsoang Mozambique.
Bohanyetsi bo re bo fumane hore karolo e ‘ngoe ea ‘muso le litsi tsa tšireletso e rerile ho nka ‘muso ka sethunya haeba ba ka hloloa ke tšisinyo ea ho hloka tšepo paramenteng.
“Ka Labohlano la la 27 Tšitoe 2023, ba ‘muso ba rerile ho isa batšehetsi ba bona ho tšoara mohoanto oo ba reng ba sireletsa puso ea sechaba ka sechaba.
“Ho tlo tlola morusu mohoantong ona ‘me litsi tsa tšireletso li tlo koetela ‘muso ka le reng li khutlisa tšireletso kapa ho sireletsa batho le thepa.”
Benghali ba phethela lengolo ka ho hopotsa SADC ka lietsahala tse bosula tsa nako e fetileng tse ileng tsa bakoa ke boitšunya-tšunyo ba litsi tsa tšireletso lipolotiking.
Ba kopa SADC ho eletsa ‘muso le litsi tsa tšireletso ho hlompha molao oa motheo e le ho qoba litsikitlano tsa meno naheng ea Lesotho.
Ho sa le joalo, tona-kholo Sam Matekane le eena o ngolletse molula-setulo oa SADC, mopresitente oa Zambia Hakainde Hichilema a lla ka hore bohanyetsi bo batla ho liha ‘muso oa hae ka lebaka la meharo.
“Mohlomphehi oa ka e bile u le moholoane, ke u tsebisa ka lietsahala tse etsahetseng kahara paramente ea Lesotho moo litho tsa bohanyetsi li nehelaneng ka lengolo la ho hloka tšepo ho ‘muso oa ka ka la 16 Mphalane 2023.
“Mohlomphehi ho totobetse hore tšisinyo ea ho hloka tšepo e susumelitsoe ke meharo, boikhabi le le lenyora la ho beta litšiea tsa puso ea sechaba ka sechaba.” Ke Matekane a re o hlokometse hape hore ho na le batho ba batlang ho sitisa hore litlhopho-bocha li phetheloe ka ho hlokisa ‘muso botsitso hobane feela ba ichebile bobona.
Matekane o fera lengolo ka ho hopotsa mohlomphehi Hichilema hore o ile a fana ka tlaleho phuthehong ea SADC e neng e tšoaretsoe Angola ka la 17 Phato 2023. O re tlaleho ea hae e ne e supa hore ‘muso oa hae o mathuleng a ho sebeletsa ho phethela lirifomo.
“Ho latela maemo a renang hajoale, ho tšoana leha re hobella letlapeng.” O rialo Matekane.
