MASOLE A FETOHA BAHLORISI BA SECHABA MOZAMBIQUE
La 14 Phuptjane 2023
Ka motlalehi oa rona
Mokhatlo o lisitseng maemo a ntoa ea marabele le masole Cabo Delgado, Mozambique o lokollotse tlaleho ea morao-rao ka ntoa. Ke batho ba 4,688 ba bolauoeng esale ntoa ena e qhoma lipakeng tsa marabele le masole ho tloha ka 2020.
Rwanda e ile ea thusetsa ka ho romella masole ka 2021 ‘me kamora moo Mokhatlo oa Linaha tsa Kopano ea Moruo Afrika e ka Boroa (SADC) e ile ea romela lebotho la sesole le bopiloeng ka linaha tsa Botswana, Lesotho, Afrika Boroa le Tanzania. Lebotho le tsejoa ka hore ke SADC Mission in Mozambique (SAMIM).
Tlaleho e baleha tjena: “Beke e fetileng marabele h’a ka bonoa a etsa merusu kapa ho bolaea batho ha e se boitšoaro bo hlephileng ba masole a Mozambique. Marabele a bonoe feela a ntse a tsekela le ho solla seterekeng sa Macomia moo a itsamaelang feela ka bolokolohi masole a Mozambique a sa a etse letho, haholo mabopong a leoatle, Pangane.
“Ka la 31 Motšeanong 2023, toropong ea Mocímboa da Praia, monna ea bitsoang Kiloba, o ile a tokhotsoa a le mabitleng ke lesole la Mozambique le neng le tauoe ke mothamahane.
“Lesole le ile la kopa Kiloba hore a le feheletse ho khutlela liahelong tsa sesole kamora ho reka koae. Kiloba o ile a hana eaba lesole lea mo tokhotsa.
“Motseng oa Salaue, seterekeng sa Ancuabe masole le mapolesa a Mozambique a ile a qabana ho tsekoa nyatsi. Mona ho ile hoa khabola lithunya eaba baahi ba baleha ba nahana hore ke marabele. Leha ho le joalo, ha ho likotsi tse tlalehiloeng ntoeng ena ea nyatsi.
“Ho sa le joalo, ka la 24 Motšeanong 2023, lesole la Mozambique le ile la khakhatha mosali oa mokhachane motseng oa Silva, Macua. Ho boetse ho ne ho tlalehoe mapolesa a Mozambique a hlokofalitse baahi le ho ba koetela nakong eo ba ‘muso ba phunkhaneng ke mokankanyane.
“Liketsahalo tse tjena li tlo tsoela-pele ho thunthetsa likamano lipakeng tsa sechaba le litho tsa tšireletso. Ho so ntso na le ho se tšepane kaha ka la 30 Phuptjane 2023, sebakeng sa Mocímboa da Praia sechaba se ile sa hlasela lefokisi kamora hore le tšotse ho tokhotsa motho e mong moo.
“Ho sa natsehe ho solla hoa marabele Pangane, Macomia, moo masole a Mozambique a sa etseng letho ho khoathisa marabele, ho bonahala masole ntho eo a e etsang e le ho laela sechaba ho khaotsa ho rekisetsa marabele lijo le thepa e ‘ngoe ea bophelo.
“Se makatsang ke hore marabele a shebahala a iphelela hantle le sechaba sa mono; a bonoa a reka lijo le ho khothaletsa batho ba balehileng ho khutlela metseng ea bona.
“Eka sesole sa Mozambique se bona ho se bohlokoa ho loantša marabele sebakeng seo kaha a phela ka khotso le sechaba.” Ena ke tlaleho ea beke e fetileng ho hlaha Mozambique.