BANA BA TL’O NGOLA LIHLAHLOBO TSA STANDARD 7
Ka moqolotsi oa rona
E se e le lilemo lenane-thuto le lecha le lumella barutoana likolong tsa mathomo ho feta sehlopha sa bosupa (Grade 7) ba sa feile. Lenane-thuto lena le qalile ho kena ts’ebetsong ka botlalo ka selemo sa 2017.
Ka lebaka la liqholotso tse tobileng lenane-thuto lena; moo bana ba fetang feela ba sa feile, Lekala la Thuto le Koetliso le ikelelitse ho nyahlatsa mokhoa ona.
Sena se bolela hore barutoana ha selemo sena se kolumela, ba tlil’o ngola lihlahlobo tsa mapomelo ebe sephetho sa bona se phatlalatsoa joaloka pele. Ho na le ba tla feta le ba tlil’o sala joaloka mehleng ea khale.
Litaba tsena li tekiloe ‘mokeng oa baphatlalatsi ba litaba le baqolotsi o neng o epiloe ke Mokhatlo oa matichere oa Lesotho Schools Principals Association (LESPA) ka la 10 Loetse 2024.
Raliphatlalatso oa LESPA, ‘Mats’oanelo Lichaba o hlalosa hore mokhoa ona oo bana ba neng ba fetela likolong tse mahareng ba sa feile o bile le liqholotso tse ngata, haholo pele moo ba eang.
O re ke ka hona Lekala la Thuto le ikelelitseng ho khutlela mokhoeng oa khale oa hore bana ba ngole lihlahlobo; ba pasang ba pase athe ba tla sala ba sale. Sephetho se tla phatlalatsoa joaloka pele lilemong tsa khale.
Lichaba o teka litaba: “‘Muso oa Lesotho o rerile ho fetola lenane-thuto la khale ho kenya le lecha. Monongoaha barutoana ba sehlopha sa bosupa ba tlil’o ngola lihlahlobo tsa mapomelo ‘me sephetho sa bona se tla phatlalatsoa joalakaha ho ne ho etsoa pele. Bana ha ba sa tla fetela likolong tse mahareng ba sa ngola lihlahlobo tsena.
“Lenane-thuto le lecha le na le mekhahlelo e meraro: bonono (artisans), lefapha la mosebetsi oa matsoho (vocational) le lithuto tsa hloohong (academic).
“Bana ba tla fuoa monyetla oa ho khetha moo ba khohlelang hantle teng. Ha ba fihla sehlopheng sa borobong (Grade 9) ba tla abeloa mangolo ho ipapisitsoe le ts’ebetso ea bona.” Lichaba o li beha joalo.
O phethetse ka ho otlolla hore leha lenane-thuto e le le lecha, barutuoa ba sehlopha sa leshome (Grade 10) ba ke ke ba fetela sehlopheng sa leshome le motso o mong (Grade 11) empa ba tla fetela sehlopheng sa leshome le metso e ‘meli (Grade 12).
O boetse a ipiletsa ho ‘muso ho ntlafatsa likolo ka phano ea lisebelisoa tsa marang-rang le inthanete hore bana ba Lesotho ba se salle morao tsoelo-peleng ea thuto.
