MOITHUTI OA LESOTHO O KOETELOA AFRIKA BOROA
Ka Moipone Makhemeng
La 8 Motšeanong 2023
Baithuti ba Koleche ea Botichere (Lesotho College of Education – LCE), ba ile ba ferohoa libete bekeng e fetileng kamora hore e mong oa baithuti ba banana a nyamele beke kaofela.
Mookameli oa LCE, Dr. John Dzimba o hlaloselitse Leihlo la Basotho hore ho bonahala moroetsana o ne a na le likamano tsa lerato le mohlankana oa Mo-India ea phelang Afrika Boroa. O supa hore moroetsana o ne a sebetsa ha mohlankana eo, pele a tla kolecheng. Dr. Dzimba o re moroetsana o ile a siea liphahlo tsa hae moo nakong eo a tlang sekolong.
Ke moo bekeng e fetileng ngoanana a ileng a khutlela mohlankaneng ka sepheo sa ho lata liphahlo tsa hae empa mohlankana a mo makatsa ha a fihla.
Tlhaloso ea mookameli oa sekolo ke hore mohlankana o ile a hanela kharebe ho khutlela Lesotho ka le reng o se a mo shobelisitse empa eona ea hanana le eena ea re e sa qetela lithuto tsa eona.
Baithuti ba LCE ba ne ba ngongorehile ke ho nyamela hoa mphato oa bona beke kaofela
Mohlankana o tlalehoa ke kharebe a ile a hapa pasa le fono ea hae a re ha ho moo a eang; e se le ha a nyetsoe. Moroetsana o tlalehetse bookameli ba sekolo hore mohlankana o bile a mo notlella ka tlung.
Ho sa le joalo, metsoalle ea kharebe e ile ea makala ha e bona eo a sa khutle beke kaofela a nyametse. Taba ena LCE e ile ea e tlalehela sepolesa sa Lesotho se sebetsanang le thibelo ea khoebisano ka batho eaba sona se sebetsa ‘moho le bo-mphato Afrika Boroa ho ba thusa ho tsomana le kharebe.
Ka lehlohonolo sepolesa sa Afrika Boroa se ile sa atleha ho pholosa moroetsana sa nehelana ka eena ho sa Lesotho.
Ha a tsoelapele Dr. Dzimba, o bontša hore ha sekolo se hlokomela hore moroetsana o nyametse, se ile sa leka ho letsetsa batsoali empa ba fumana hore linomoro tseo kharebe e faneng ka tsona ha li’a nepahala. Leha ho le joalo, ba ile ba etsa lipatlisiso ‘me hoa ba le motho ea ileng a ba thusa ka linomoro tsa batsoali ba kharebe le hore habo ke Quthing.
Ke moo ba ileng ba letsetsa batsoali ho utloa na ekaba morali’a bona o kae lapeng empa ba fumana hore batsoali ba tseba a ile Afrika Boroa ho lata liaparo tsa hae empa ba re ba tseba morali a se a khutletse sekolong.
Dr. Dzimba o re ba sa ferohile libete joalo ke ho nyamela hoa moroetsana, ke moo metsoalle ea hae e ileng ea lemoha hore ho na le phoso ha ba bona ausi a ntse a akhela linepe tsa hae le mohlankana kahara lihlopha marang-rang. ‘Me sena sa ba ruta hore ha se eena ea ntseng a beha lifoto empa ke mohlankana ka sepheo sa ho lahlisa batho mohlala samokana-eka kharebe e ntse e thabile moo e teng.
Ha litaba li eme joalo, sekolo se ile sa tlalehela sepolesa sa Lesotho ‘me sona sa hokahana le sa Afrika Boroa se ileng sa phothoma ho pholosa moroetsana. Mohlankana o ile a tšoaroa, a ea lipotsong.
Dr. Dzimba o netefalitse hore moroetsana o teng matsohong a bona ha joale ‘me o ntse a phetse hantle empa se hlokahalang ke hore a fumantšoe tlhabollo.
Dr. John Dzimba, mookameli oa LCE (Photo Supplied)
Mookameli o bile a hlalosa hore mohato o mong oa ho hlokomelisa baithuti ka khoebisano ea batho ke ho mema sepolesa bekeng e fetileng hore se buoe le baithuti ka likotsi tsa khoebisano ea batho le mefuta ea eona.
Ha a phethela Dr Dzimba o bontšitse hore e le ho matlafatsa mokhoa oa tšireletso ea baithuti, o tlil’o bona hore mokhoa oa ho tsoa le ho kena sekolong oa fetoha. Baithuti ba tla fella ka jareteng ea sekolo ka hora ea borobong bosiu ‘me le baeti ba bona ba tlang ho ba lata ba lokela ho kena kahare ho jarete e le hore ba ingolise keiting. A re sena se tla thusa ho bebofatsa mokhoa ho ba batla ha ketso ea mofuta ona e ka ipheta.
Ha a menyeletsa maritsa o ile a bontša hore o ile a thulana le liqholotso nakong ea ho feta malebana le ho kenya liphetoho tsena tšebetsong le tse ling empa a re hafeela a ntse a sebetsa li tla kena haholo ha a li etsa e le ho matlafatsa sekolo.
