MEKHATLO E KHALEMA SESOLE, SEPOLESA LE MAUTLOELA
La 17 Mphalane 2023
Mokhatlo oa Liakhente tsa Lesotho (Law Society of Lesotho) le o mong o bitsoang Section 2 e khalemme ka matla le ho tšoela ka sehlethela sa mathe phatlalatso ea lihlooho tsa litsi tsa tšireletso; sesole, sepolesa le mautloela maobane.
Se halefisitseng mekhatlo ke hore maobane Mookameli oa Sepolesa, Holomo Molibeli a tehetsoe hare ke molaoli oa Sesole, Lieutenant General Mojalefa Letsoela le hlooho ea Mautloela Pheello Ralenkoane o ile a re bona e le litsi tsa tšireletso ba ke ke ba lumella maparamente ho liha ’muso ka paramenteng hobane sechaba se buile sa re ha se batle boemo boo.
Holomo o itse: “Sechaba se buile ka nako e telele hore se rata puso ea sechaba ka sechaba, e seng puso ea maparamente molemong oa maparamente. Kahona, sechaba se khabane, re le tsebisa hore liketsahalo tseo tsa phetolo ea puso (ka paramenteng li ke ke tsa phethahala.” Holomo Molibeli o rialo.
O tsoela-pele, “Sechaba se laetse hore molao oa motheo o hlophtjoe bocha. Re tla sireletsa taelo le lentsoe lena la sechaba.
“Sechaba se buile hore ho lihana ka paramenteng ha ho molemong oa naha ’me sa laela hore litemana tseo tsa molao oa motheo li hlophtjoe bocha. Kahona re le tsebisa hore liketso tseo tsa phetolo eo puso li ke ke tsa phethahala.
“Ho tlang ho nka sebaka ke ho qoba hoa lerole litabeng tsa tlhopho-bocha. Re leboha sechaba se khabane ka mamello eo le bileng le eona nakong ena e thata eo le etsoang matono-mapesa ke batho bao le ba romileng ho le sebeletsa.” Eo ke polelo ea lihlooho tsa litsi tsa tšireletso.
Ho sa le joalo, polelo e nyatsang phatlalatso ea litsi tsa tšireletso ho hlaha mokhatlong oa liakhente, e re mosebetsi o moholo oa litsi tsa tšireletso ke ho sireletsa molao oa motheo le puso ea sechaba ka sechaba. Law Society e re mosebetsi oa mantlha oa litsi tsena ke ho sireletsa sechaba li ntse li hlomphile molao.
“Mosebetsi ona o hloka hore litsi tsa tšireletso li se nke lehlakore litabeng tsa lipolotiki ho qoba ho ikenya kahara lerole la likatse le qhafutso ea lipolotiki.
“Molao oa motheo oa Lesotho o totobalitse hantle mosebetsi oa mantlha oa mafapha a tšireletso hore li se nke lehlakore litabeng tsa lipolotiki.
“Ho se nke lehlakore litabeng tseo ke lejoe-la-motheo la naha e tsitsitseng naheng ea temokerasi, moo mabotho a hlometseng, mapolesa le litsi tse ling tsa tšireletso li itlammeng ho sireletsa naha e seng ho ba le lithahasello tsa lipolotiki.” Polelo ea Law Society e rialo.
Law Society e tsoela-pele ho nyatsa ka hohle-hohle liketso kapa lipolelo tse nyelisang boemo ba litsi tsa tšireletso ha li lokela ho se nke lehlakore, ka ho beha metso ea temokerasi tsietsing.
“Re utloisisa hore boitlamo ba litsi tsa tšireletso ho se nke lehlakore ha se feela tsela ea tšebetso empa ke setlamo hore molao oa motheo o hlomphuoe ntle le boiphapanyo ba letho.
“Ha re phethela, Law Society ha e thekesele boitlamong ba eona ba tlhompho ea litšiea tsa temokerasi, molao le bohlokoa ba hore litsi tsa tšireletso li se nke lehlakore ’me li sireletse molao oa motheo.” Law Society e fera polelo joalo.
Ka tsela e tšoanang, polelo ea mokhatlo oa bitsoang Section 2 e baleha joana:
“Rona, re le basireletsi ba molao oa motheo (Section 2) re ema re le basireletsi ba litšiea tsa puso ea sechaba ka sechaba hammoho le tšebetso ea khutso le molao.
“Re rata ho beha tšoenyeho ea rona khahlanong le polelo e ntšitsoeng ka kopanelo ke litsi tsa tšireletso, Lesotho Defence Force, Lesotho Mounted Police Service hammoho le National Security Services mabapi le ntlha-kemo ea bona phetohong ea ’muso ka paramenteng.
“Ho bohlokoa ho lemoha hore mafapha a tšireletso a na le mosebetsi o matla oa poloko ea khotso mahareng a sechaba ‘me tšebetso e joalo ba lokela ho e etsa ba sa nke lehlakore la sepolotiki.
“Ho feta mona, ba lokela ho sebetsa ba ipapisitse le molao oa motheo ‘me ba qobe ho itšunya-tšunya liqetong tsa sepolotiki.
“Phatlalatso e entsoeng ke litsi tsa tšireletso e reng ba tla thibela phetoho ka paramenteng e emisa litlhokonyane mabapi le karolelano ea matla hammoho le litšiea tsa puso ea sechaba ka sechaba. Lipolelo tse tjena li bontša boitšunya-tšunyo bo sa hlokahaleng litabeng tsa puso ea sechaba ka sechaba ‘me sena se ke ke sa lumelloa.
“Sechaba sa Basotho se beile tšepo ea sona ho litsi tse nang le matla tsamaisong bakeng sa ho etsetsoa liqeto. Ke mosebetsi oa paramente joalokaha e le setsi se seholo sa ketsa-melao, ho seka-seka hammoho le ho nka khato litabeng tsa bohlokoa tse amang sechaba, ho kenyeletsa le tšisinyo ea ho hloka tšepo. Litsi tsa tšireletso li lokela ho shebana le mosebetsi oa tsona oa ho sireletsa sechaba ‘me li qobe ho itšunyaka litabeng tsa lipolotiki.
“Kahona re tšoela ka sehlethela sa mathe boitšunya-tšunyo bona litabeng tsa puso ea sechaba ka sechaba. Re ipiletsa ho litsi tsa tšireletso ho shebana feela le tšebetso ea tsona eo li e fuoeng ke molao.”
“Re kopa mahlakore ‘ohle a amehang ho sireletsa metso le litšiea tsa temokerasi, ho hlompha molao oa motheo, hammoho le khutso le molao. Ke ka tšebelisano ‘moho Lesotho le ka bang le khotso nala le bokamoso ntlheng ea temokerasi.” E baleha joalo polelo ea Section 2.
